Baskı Teknolojileri

Baskı teknolojileri, basıldıkları şablona göre adlandırılır. En süregelen kullanılmakta olan baskı yöntemleri; Yüksek baskı (tipografi), düz baskı (ofset), çukur baskı (tifrduk) ve elek baskı (serigrafi) olarak belirtilebilir. Baskı tekniklerini çeşitli incelemek istersek sarfedilen baskı kalıplarını ve çeşitlerini derinlemesine anlatmamız gerekir. Baskı tekniklerinin kullanıldığı teknolojileri ve tiplerini analiz etmeye başlayalım.

1- Yüksek baskı (tipografi):

Yüksek baskılı bir sistemde, kâğıda baskı yapan kalıbın çıkıntısı, baskı yapmayan bölümlere göre daha yüksektir. Yüksek baskı sisteminde, kalıp biçiminde sarfedilen makine dizgi, el dizgi, fotopolimer klişeleri ve çinko klişe baskıyı yapan ve yapmayan alanların birbirlerine olan yükseklik farkından ötürü sisteme yüksek baskı sistemi adı verilmiştir.

Endirekt Tipo Baskı (Letterset)

Letterset baskı sisteminde bir kalıp olarak metal ya da fotopolimer plakalar kullanıldığı amacıyla, bu sistem bir "yüksek basınç" sistemi olarak düşünülmelidir. Bu sistemde kağıda kauçuğa lastik basıncı uygulanır. Mikroskopla büyütüldüğünde, birtakım harflerin kenarlarının keskin ve kara bulunduğu, fakat cepheye doğru giderek zayıf bulunduğu görülmektedir. Bu görüntü tramvay noktalarında sahip olunan değildir. Noktalar daha keskin, opaklıktan daha açık ve dolgun olsa da, kolay tonlar ve zemin baskıları ofsetlere göre çok düzgün değildir.

Fleksografik baskı (anilin ya da lastik baskı)

Fleksografik baskı, kauçuk ya da kirel, APR gibi fotopolimer fleksografik formlar kullanılarak gerçekleştirilir. Fleksografik baskıda, bir nokta ve merkez kenarı arasındaki koyuluktaki fark, tipografik bir contaya benzer. Aslında, fleksografik baskıda sıvı mürekkep kullanıldığı amacıyla, bu fark tipografik baskı halinde daha belirgindir.

Fleksografik baskı makineleri döner ve rulo kağıt ya da plastik folyo üstüne basılır. Kullanılan kalıp yalnızca yakın vakte kadar lastikler amacıyla kullanıldığından, bu yayına "lastik baskısı" denir. Fleksografik baskı makinelerinde, boya tankında dönen verici merdane, boyayı kapitone bir denizkızı verir, silindir-trampası bunu formül kazanına aktarır. Kalıp kazanı, baskı kazanı ile ilişki eder ve amacıyladen geride bıraktığımız kağıdı ya da folyoyu yazdırır.

2- Düz Baskı (ofset):

Su bazlı boya temelında çalışır. Orijinalinden alınan filmin görüntüsü, ışığa duyarlı bir yer değiştirme plakasına transfer edilir ve biçim hazırlanır. Bu baskı sistemine düz baskı denir, zira matrisin yüzeyindeki baskı ve baskı olmayan parçalar aynı yüksekliğe sahiptir. Düz baskı yapabilen makinelerde üç kazan tarzı vardır: Kalıp Kazanı, Kauçuk Kazanı ve Baskı Kazanı. Düz baskının yapılışı sırasında kalıp kazanındaki biçimler, kauçuk kazana transfer edilir ve baskılanacak kâğıt, baskı kazanı ile kauçuk kazan arasından geçerken baskı ortaya gelir. Düz baskıda, kâğıdın arka yüzeyinde forsa olarak tabir edilen iz oluşmaz. Ofset noktalarının her kısmı aynı koyuluğu alır. Nokta kenarlarında zayıfça ve hafif tırtıllar oluşabilir.

Işık baskı (jelatin baskı)

Işık baskı, tram noktalarının olmaması nedeniyle hem ofset hem de başka baskı sistemlerinden ayrılır ve aynı vakitte ofset gibi düz bir baskı sistemidir. Açık tonlara baktığınızda, ufak boya parçacıkları görebilirsiniz, fakat bu anlamda keskin bir nokta yoktur. Bir ışık contasının bir örneği bir fotoğrafla karşılaştırılabilir. Boya parçacıklarının uygulandığı jelatin taneleri, 500'lük bir tram ebatındadır. Orijinale en yakın baskı kalitesi, kolay baskı ile elde edilir. Fakat bu baskı sisteminde kayıt ve mısra çalışmıyor.

3- Hendek (çukur) baskısı (Tifdruk):

Yüksek baskının aksine, basım kısmı çukurdur. Boya (mürekkep) çukurlara dökülür. Fazla boya ekarte edilir ve basılır. Çeşitli tifruk baskı sistemlerinin görüntü neticeleri aynı sayısal değeri vermez. Hepsinin ortak özelliği tırtıllı baskı yapmalarıdır. Bu, temel olarak, tram kullanmama mecburiyetinde kaldıkları gerçeğinden kaynaklanmaktadır. Ürünler amacıyla tram kullanmayan tek bir döner gravür silindiri, manuel olarak kazınmış silindirlerdir. El yazmalarında tramların kullanılmasının nedeni, çukurlarla dolu boyanın korunması, noktaların sınırlarını ortaya getiren çizgilerin aşılmaması, yani boyanın taşmasını engellemektir.

Klasik tindruf

Çukurların derinliği farklıdır, fakat aynı çaptadır. Bu sistemde, merkezi tonlar ve açık tonlar lupus olarak kabul edilirse, aynı büyüklükteki tarzık kare noktalar görülür. Aynı boyuttaki bütün noktaların tonları, derinlik farkı nedeniyle boya miktarına bağlıdır.

Koyu renklerde, kağıda yoğun miktarda boya (çok renkli işlerde), kuyucukların sınır çizgilerini kapatır ve bu da detay kayıbına yol açar. Klasik rengin üç rengi ile elde edilen görüntü tonu değerlerinin doygunluğu, başka basılı sistemlerde yalnızca dört renkte elde edilebilir.

Gravür nakli

Elektronik silindir kazıyıcı doğrulusunda hazırlanan silindirler doğrulusunda verdiği noktalar orta ton ve ışık akısı eliptiktir. Nokta kenarları çok net değil. Bu göstergeler, silindirin hazırlandığını göstermektedir.

Yarı ototarzı tifdruk

Bu baskı sisteminde deliklerin çapı da derinliğe göre değişir. Yarı otomatik noktalar, açık tonlu "iğne deliği" noktalarında yuvarlanır. Yarı tonlarda kare. Fakat karelerin köşeleri hafif yuvarlanır.

Ototarzı tifdruk

Bu baskı sisteminde deliklerin derinliği aynıdır, fakat çaplar değişir. Klasik ve yarı otomatik olarak sık kullanılmaz. Açık ve koyu tonların baskısı çok başarılı değil. Genellikle ambalaj baskısı amacıyla folyo üstünde kullanılır.

4- Serigrafi (Elek Baskı):

Bu sisteme sentetik ya da ipek baskı tüketimi nedeniyle serigrafi denir. Bu doku, dişleri arasında ince gözeneklere sahiptir. Ekrandaki boya bir lastik tabanca ile soyulduğunda, ana kağıdındaki deliklerinden ve preslerinden geçer.

Her şeyden önce, serigrafi elek çerçevesine uzanır. Ön ve arka yüzeylere özel bir çözüm uygulanır. Kuruduktan sonra, pozitif film yerleştirilir ve bir vakumda maruz bırakılır. Açık alanlar sert, korunmasız alanlar yumUşaktır. Daha sonra, ekranın yüzeyinden, basınçlı suyla banyo yaptırılır. Böylece, boyanın geçmesi gereken alan boş hale gelir. Gerekirse, elek düzeltilir. Daha sonra sertleşen kutudan geride bıraktığımız ya da özel bir vernikle kaplanmış form baskıya hazırdır.